نشر کتاب «نصاب ترکی قشقایی به فارسی»

مؤلف محمد قهفرخی، تصحیح و مقدمه: دکتر ح. م. صدیق تهران، نشر تکدرخت، 1388

کتابهای دکتر حسین محمدزاده صدیق

این کتاب نصابی ترکی قشقایی به فارسی است که در چهل و یک قطعه توسط میرزا محمد قلی فقیر معروف به قَهفرّخی در عصر فتحعلی شاه قاجار سروده شده است. قطعات به شرح زیر هستند:

قطعه‌ی اول در بحر مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف و دارای هشت بیت است و به لحاظ گونه‌ی شعری شکل غزل دارد و در آن سی و دو لغت ترکی معادل‌یابی شده است.

قطعه‌ی دوم غزلی در بحر هزج مسدس مقصور، در هشت بیت و در آن بیست و دو لغت ترکی و یک لغت هندی معادل‌یابی شده است.

قطعه‌ی سوم در بحر خفیف مسدس مخبون اصلم، در دوازده بیت و دارای سی و سه لغت ترکی است. این پاره به لحاظ گونه‌ی شعری قطعه است.

قطعه‌ی چهارم قصیده‌ای در بحر رمل مثمن محذوف در سی و هفت بیت است و حدوداً دویست و نوزده لغت ترکی دارد.

قطعه‌ی پنجم غزلی در بحر متقارب مثمن محذوف در شش بیت است و شانزده لغت ترکی را به فارسی ترجمه می‌کند.

قطعه‌ی ششم در بحر خفیف مسدس مخبون اصلم (مخبون محذوف) غزلی است در هفت بیت و دارای بیست لغت ترکی.

قطعه‌ی هفتم غزلی نُه بیتی در بحر مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف و دارای سی لغت ترکی.

قطعه‌ی هشتم قصیده‌ای در بحر رجز مربع سالم و در سی سه بیت و دارای پنجاه و نه لغت ترکی که نام دو طایفه‌ی قال‌آج و قاجاریان (یوخارې باش، آشاغې باش) نیز در آن ذکر شده است.

قطعه‌ی نهم غزلی در هشت بیت و در بحر رمل مثمن مقصور با سی و دو لغت ترکی در آموزش اعداد است.

قطعه‌ی دهم غزلی بر وزن رمل مسدس مخبون مقصور است در نُه بیت و دارای بیست و شش ضمیر پیوسته و گسسته، پی‌افزوده‌های فعلی، اسماء اشاره، موصوله و استفهام است.

قطعه‌ی یازدهم در بحر خفیف مسدس مخبون اصلم در هفت بیت و دوازده لغت ترکی است که در آن نام سال‌ها معادل‌یابی شده است.

قطعه‌ی دوازدهم غزلی در پنج بیت و در بحر رمل مثمن محذوف و درباره‌ی جانشینان پیامبر است.

قطعه‌ی سیزدهم قطعه‌ای در پنج بیت و در بحر رمل مسدس محذوف و در مسئله‌ی خلافت است.

قطعه‌ی چهاردهم غزلی ملمع‌گونه است در بحر خفیف مسدس اصلم در سیزده بیت و مربوط به مسئله‌ی باغ فدک است.

قطعه‌ی پانزدهم در بحر رمل مسدس محذوف غزل‌واره‌ای سه بیتی در نبوّت است.

قطعه‌ی شانزدهم یک قطعه‌ی دو بیتی در پیامبران اولوالعزم است.

قطعه‌ی هفدهم غزلی است در نُه بیت و در بحر رمل مسدس محذوف که درباره‌ی اصول دین است.

قطعه‌ی هیجدهم قطعه‌ای است سه بیتی در بحر رمل مسدس محذوف و درباره‌ی فروع دین است.

قطعه‌ی نوزدهم غزل‌پاره‌ای است در سه بیت و در بحر رمل مسدس محذوف و در مقدّرات نماز است.

قطعه‌ی بیستم قطعه‌ای چهار بیتی است و در بحر هزج مسدس محذوف در نجاسات سروده شده است.

قطعه‌ی بیست و یکم غزل‌واره‌ای چهار بیتی است و در بحر مجتث مثمن مخبون اصلم در مطهّرات سروده شده است.

قطعه‌ی بیست و دوم غزلی است در پنج بیت و در بحر رمل مسدس محذوف که در واجبات وضو گفته شده است.

قطعه‌ی بیست و سوم قطعه‌ای سه بیتی و در بحر هزج مربع و در نماز پنج‌گانه است.

قطعه‌ی بیست و چهارم در بحر رجز مطوی مقطوع قطعه‌ای است در سه بیت که تنها مصرع اول آن به فارسی سروده شده است و پنج مصراع دیگر به زبان ترکی آذری است. این قطعه در ارکان نماز است.

قطعه‌ی بیست و پنجم یک دو بیتی است در بحر رمل مسدس محذوف و باز در نماز پنج‌گانه است.

قطعه‌ی بیست و ششم قطعه‌ای چهار بیتی در بحر رمل مسدس محذوف و در زکات است.

قطعه‌ی بیست و هفتم قطعه‌ای چهار بیتی در بحر رمل مسدس محذوف و در خُمس سروده شده است.

قطعه‌ی بیست و هشتم قطعه‌ای در هشت بیت و در بحر رمل مسدس محذوف و در مستحقین گفته شده است.

قطعه‌ی بیست و نهم یک دو بیتی است در بحر رمل مسدس محذوف که در انفال گفته شده است.

قطعه‌ی سی‌ام قطعه‌ای است در هفت بیت که در دوازده امام، از امام علی (ع) تا حضرت مهدی صاحب‌الزمان، سروده شده است.

قطعه‌ی سی و یکم قطعه‌ای است در چهار بیت و در منازل دوازده‌گانه‌ی قمر است.

قطعه‌ی سی و دوم در سه بیت و قطعه‌ای در نام ماه‌های قمری است.

قطعه‌ی سی و سوم یک دو بیتی است در بحر رمل مسدس محذوف و دارای چهار لغت ترکی در نام رنگ‌ها.

قطعه‌ی سی و چهارم دو بیتی‌ای است در بحر رمل مسدس محذوف و دارای 7 لغت ترکی.

قطعه‌ی سی و پنجم دو بیتی‌ای در بحر هزج مربع سالم است و دارای 5 لغت ترکی.

قطعه‌ی سی و ششم یک دو بیتی است در بحر هزج مسدس محذوف و دارای هفت لغت ترکی.

قطعه‌ی سی و هفتم نیز یک دو بیتی است در بحر رمل مثمن محذوف و دارای ده لغت ترکی.

قطعه‌ی سی و هشتم دو بیتی‌ای در بحر مجتث مثمن مخبون اصلم و دارای 9 لغت ترکی است.

قطعه‌ی سی و نهم دو بیتی است و دارای نُه لغت ترکی.

قطعه‌ی چهلم دو بیتی است در بحر رمل مثمن محذوف و دارای هشت لغت ترکی.

قطعه‌‌ی چهل و یکم نیز دو بیتی است و دارای هشت لغت ترکی.

نوشتن دیدگاه


تصویر امنیتی
تصویر امنیتی جدید