کتاب «زونُوزلو حکیم ملا عبدالله و فلسفهسی» با تالیف دکتر حسین محمدزاده صدیق توسط انتشارات «سومر نشر» انتشار یافت.
بخشی از مقدمه کتاب در ذیل نقل میگردد:
آخوند حکیم ملاعبدالله زونوزلو از اعاظم فیلسوفان اسلامی سدهی سیزدهم هجری است که سالیان متمادی در حوزههای علمیهی تبریز وکربلا و نجف و قم و اصفهان تحصیل کرده است و در علوم عصر خود از فقه و اصول و رجال و حدیث سرآمد اقران شده است.
وی سالها در حوزهی اصفهان و سپس درعهد فتحعلیشاهقاجار در مدرسهی خانْمروی تهران به تدریس حکمت اشتغال داشته و مستفیدان و تلامیذ مبرزی مانند فرزند برومند خودش موسوم به آقا علی حکیم و ملقب به حکیم مدرس، شیخ اعظم شیخ مرتضی انصاری ، علامه میرزا ابوالقاسم طهرانینوری، معروف به کلانتری، و آخوند حکیم ملا حسنخویی را تربیت فرموده است.
حکیم ملاعبدالله درحوزهی خانمروی علاوهبر تدریس مبدأ ومعاد اثر ملاصدرا، شوارق الالهام و شرح اشارات خواجهیطوسی و معالم الاصول و شرح لمعه، بینش فلسفی خویش را که آن را مکتب و«طریقت زنوزیه» مینامیم از طریق تألیفات خود نظیر: لمعات الهیه فی المعارف ربوبیه، انوار جلیه فیکشف حقایق اسرار علویه، منتخب خاقانی، رسالهی علّیه وجز آن بیان میفرموده است.
آوازهی این حکیم نحریر که مسقط الرأس او زۆنۆز از مضافات و توابع مرند درغرب تبریز است، درترکی به غبار غربت دچار است. هم از این روی است که نگارندهی این سطور به خود جسارت دادم ضمن تنظیم شرح احوال حکیم، فصل اول ازکتاب منتخب خاقانی را نیز به ترکی آذری ترجمه کنم. امیدوارم این گام کوچک درشناساندن اسوهای از سلالهی روحانیت مبارز و شیعه در زبان موصوف مفید افتد.
دکتر ح.م. صدیق
بنیاد حکمی ـ فلسفی فردید
تهران ـ تابستان 1380
بازتألیف و ویرایش: 1397