• لطفا درباره درس دانشگاهي «رسالات موسيقي» اطلاعاتي در اختيار ما بگذاريد.
درس «آشنايي با رسالات كهن موسيقي دوره اسلامي ايران» يك درس چهار واحدي‌است كه در دو نيمسال ارائه مي‌شود. در نيمسال نخست دانشجو با آثار موسيقايي‌ابوالفرج اصفهاني،ابويوسف يعقوب‌بن اسحاِ كندي، ابونصر طرخان‌بن ازلق فارابي وابن سينا و نيز كليات ايقاعات و همچنين سبك‌شناسي توصيفي و محتوايي رسالات‌موسيقي آشنا مي‌شود. و در نيمسال دوم، آثار ابن زيله اصفهاني، صفي‌الدين‌عبدالمؤمن اورموي، عبدالقادر مراغه‌اي، قطب الدين مسعود شيرازي و علي‌بن محمدمعمار بنائي به بحث گذاشته مي‌شود. در اين مباحث، رسالات الكافي في‌الموسيقي اثرابن زيله، الادوار في‌حل الاوتار اثر صفي‌الدين اورموي و شرح هاي آن و رسالات‌جامع‌الالحان ونيز مقاصد الالحان اثر عبدالقادر و نيز شرح الادوار اورموي و آثاري مانند كنز الالحان، زبدة الدبّاج، زوايدالفوايد، درة التاج، رسالة بنائي بايد به طور كامل تجزيه وتحليل شود و دانشجويان در قرائت و فهم اين آثار نيز تسلط كافي پيدا كند.
• معروف است كه شما دانشجويان رشتة موسيقي را وادار مي‌كنيد كه نسخه خطي‌رسالات را بخوانند و بنويسند، در اين مورد مي‌خواهيم از زبان خودتان بشنويم.
مي‌دانيد كه به دلايل گوناگون، جز معدودي‌شناخته شده نظير برخي آثار عبدالقادر وصفي‌الدين، رسالات موسيقي ايران چاپ نشده است و نسخ خطي فراوان از اين‌رسالات در كنج كتابخانه‌هاي تهران خاك مي‌خورند. ما تاكنون توانسته‌ايم بيش از سي‌عنوان از اين رساله‌ها را به كمك دانشجويان احياء كنيم. گرچه برخي از دانشجويان درآغاز كار از نزديك شدن به اين موضوع مي‌ترسند، ولي كم كم با كار انس مي‌گيرند ومهارت و تسلط كافي اخذ مي‌كنند و به احياء نسخ‌خطي و مواريث فرهنگي كشور خودعشق مي‌ورزند.
• شيوه كار شما در احياء نسخه هاي خطي رسالات موسيقي چگونه است؟
دانشجو موظف است كه نسخه خطي را يكبار از ابتدا تا انتها با رعايت اصول‌سجاوندي و مباني نگارشي رونويسي كندو سپس اگر نسخه يا نسخه‌هاي ديگري ازرساله مورد نظرش قابل دسترس باشد، حداقل با يك نسخه آن را مقابله نمايد. آنگاه‌كليه اصطلاحات موسيقايي و لغات غامض و تعابير ادبي و اعلام (اسامي رجال، امكنه‌و كتب) را استخراج كند و با استفاده از منابع موجود به شرح و تفسير آن بپردازد و به‌صورت الفبايي تنظيم كرده و به متن ضميمه كند و مقدمه‌اي نيز در شرح حال، آثار وافكار صاحب رساله و خلاصه‌اي از متن رساله و مقايسه و مطالعه تطبيقي آن با حداقل‌دو رسالة معروف موسيقايي ايراني و اسلامي را به دست دهد.
• در اين راه با چه دشواري‌هايي مواجه شده‌ايد؟
دشواري‌ها البته موجود است، اما قابل ذكر نيست. از آنجا كه دانشجويان من،عاشقانه دنبال اين كار مي‌روند، موانع كار را هم به هر تقدير بر طرف مي‌سازند. گاهي‌برخي از مسئولين كتابخانه‌ها همكاري لازم را نمي‌كنند. مثلاً مي‌گويند اين كاردانشجويان دكتراي ادبيات است نه شما! و آنها را از مهابت و مخافت نزديك شدن به‌چنين كاري مي‌ترسانند و سعي مي‌كنند آنان را بدبين و رنجور سازند. اما به فضل الهي‌اين ما هستيم كه هميشه موفق مي‌شويم.
• تاكنون چند عنوان از رسالات موسيقي تصحيح و تنظيم كرده‌ايد؟
در طول دو سال اخير، بيش از سي رساله موسيقي مقابله، تدوين، تصحيح و مقدمه‌نويسي شده است. هفده عنوان از آن با ذكر نسخه بدل‌ها و گاهي با مقابله چهار نسخه‌تهيه شده است. در ميان اين‌ها مي‌توان به رسالات مهم نظير؛ انيس‌الاحوال، تحفة‌التركي،بهجة‌الروح و قوت‌الارواح، رساله كراميه، مرآت الخيال، رسالة عينيه، رساله كوكبي و جز آن‌اشاره كرد كه هر يك از آنها، هم به لحاظ تاريخ رساله‌نگاري در ايران و هم به جهت‌سبك شناسي نثر تاريخ ادبيات ايران اهميت دارد.
• براي انتشار اين رساله‌ها چه فكري كرده‌ايد؟
اميدوارم امسال بتوانم چند عنوان از رساله‌ها را، پس از رفع نقائص روش‌شناسي وتحقيق، منتشر كنم.