مرحوم «سید محمد حسین شهریار»ین یاراتدیغی «حیدربابایا سلام» منظومه‌سی، ایران اسلامی جمهوری‌سیندن علاوه، ایراندان خارجده اؤزونه ابدی شهرت قازانمیشدیر. بو منظومه‌نین متنی ایندی بیر چوخ اؤلكه‌لرین درس كیتابلارینا سالینمیش و مدرسه‌لرده و دانشگاهلاردا تدریس اولونور.
شاعیرین اثرینه، یاراندیغی ایلدن بری، الینه قلم آلان و آذربایجان توركی‌سینده شعر یازان هر بیر شاعیر نظیره و استقبالیه‌لر یازمیشدیر. معاصر ادبیاتیمیزین مقاومت قولونون سارسیلماز تمثیلچی‌سی و شاه ظولمو ایله دورمادان ساواش و مبارزه آپاران مرحوم «حبیب ساهر تبریزی»دن توتموش حال حاضیردا چوخ اوشاق یاشلاریندا اولان گنج شاعیرلریمیزه‌دك، هامی بو اثری منیمسه‌میش و اونا بنزه‌تمه‌لر قوشموشدور. بو بنزه‌تمه‌لر، سؤز یوخ كه یاخین گله‌جكده بؤیوك بیر مدنی و ادبی ذخیره كیمی، ادبیات تاریخلریمیزه سالیناجاقدیر. بیز، ایندی‌یه‌دك بو بنزه‌تمه‌لردن 320 نمونه‌نی تثبیت ائتمیشیك. بو نمونه‌لرین 245 سایی ایراندا یازیلمیش و نشر اولموشدور.
بوردا اوخوجولارا تقدیم اولونان 12 پارچا شعر، ائل شاعیری آقای «درویش بهروان اینانلی» طرفیندن یازیلمیشدیر. شاعیر 1307 شمسی ایلینده «بوئین زهرا» بؤلگه‌سینده اوتوراق ائدن اینانلی طایفاسیندا دونیایا گلمیشدیر. آتاسی «فیض‌الله یاور» همین بؤلگه‌دن اوتوراق ائدن اینانلی تیره‌سی‌نین آغ ساققالی ایدی، او حاج‌جان محمد اوغلو اولموشدور. شاعیر ائلی- اوباسی ایچینده 17 ایل یاشامیش، سونرا تهرانا كؤچموشدور. ائل عادت- عنعنه‌لرینه باغلی اولان شاعیر، ایللر بویو خلق شعری نوعلاریندا اؤز طبعینی سینامیش، بیر قالاق قوشما، گرایلی و بایاتی یازمیشدیر. اونون بیر چوخ خلق شیفاهی ادبیاتی نوعلاریندا یازدیغی شعرلر، دؤرو مطبوعاتدا دفعه‌لر چاپ اولموشدور.
اوخوجولارا تقدیم ائتدیگی شعرلرده، شاعیر بیرینجی نؤوبه‌ده مرحوم شهریارا و اونون یارادیجیلیغینا اؤز سایغی و محبتینی بیلدیریر. او بوتون بو شعرلرده، خلقین دانیشدیغی ساده بیر دیلده، ائلات روحو و صاف اوره‌گی و تمیز دیلی ایله عشق و دویغوسونو دیله گتیریر.
اورتا ایران توركجه‌سیله دانیشماغا آلیشان شاعیر، چالیشیر كه آذربایجان توركجه‌سی‌نین قایدا- قانونلارینادا اویاراق، بیان شیوه‌سینی شهریار شیوه‌سینه یاخینلاشدیرسین، بونا گؤره‌ده شعرینه ملاحت باغیشلایا بیلیر:
شهریار بؤیوك داغ ایدی،
قدرین بیلمه‌دیك ساغ ایدی.
ایرانا قند و بال تؤكن،
شهریارین دوداغیدی.
اورتا ایراندا یاشایان آغیر بیر ائلین شاعیری اولان درویش بهروان اینانلی دیلیندن آخان تبریزه محبتی حسّ ائدیریك:
خزان ووردو تؤكدو گوللر خزه‌للر،
تیرمه، اویما اگنینده كی گؤزه‌للر.
«شاه گؤلو»ده دسته- دسته گزه‌رلر . . .
شاعیر «حیدربابا» منظومه‌سیندن ایلهام آلاراق «یاور بابا»شعر پارچالارینی‌دا یازمیشدیر. یاور بابا شعر پارچالاری 20 كاست الدن اله دولانیر. شاعیر الینیزده اولان همین كیتابچایادا او پارچالاردان بیریسینی سالمیشدیر:
حیدربابا اویما دوشمن دیلینه،
بیر دولان گل «یاور بابا» ائلیه.
ایكی قیلیج بیر ساو ایله ساولایین،
ایكی یاندان وورون دوشمن بئلینه.
گؤزوندویو كیمی شاعیر بورادا ملی شعورا مالیك اولان بیر دوشونجه صاحیبی كیمی گؤرونور. او هم‌ده، دیلیمیزده یاشایان ان گؤزه‌ل سؤزلری‌ده سئچیب شعرینده ایشله‌دیر.
شاعیرین آرزولاری‌نین سؤزولموش بیر حیصّه‌سینی اونون قوشدوغو بیر گرایلی‌دا اوخویاق:
سنه دئییم حیدربابا،
دؤرد یانین گوله بویانسین.
بولاقلارین شاققیلداسین،
یاتان جیرانلار اویانسین.
حؤرمتلی شاعیر آقای «درویش بهروان اینانلی» اوخوجولاریمیزا تقدیم ائتدیگی «هر شاعیر شهریار اولماز» جزوه‌سی‌نین نشری منی‌ده سئویندیرمكده‌دیر. اومید ائدیرم اونون بو اثری جوانلاریمیزین بابالاریندان میراث قالان گنجینه‌لر اسراری دیللرینه اولان رغبتی داهادا آرتیرسین، اونلاری دیلیمیزین احیاسی و قورونماسی مسأله‌سینه دوشوندورسون سبب اولسون كه كیتابلاری قولتوقلاریندا قالان بوتون شاعیر و یازیچیلاریمیز، اؤز اثرلرینه نشر امكانی تاپسینلار، معاصر ادبیات خزینه‌میز چیچكلنسین، بیز بابالاریمیزدان میراث قالان بیر دریا مدنی آثاری قورویوب ساخلایابیلك و گله‌جك نسیللره‌ده منتقل ائدك.
شاعیرین «یاور بابا» شعر پارچالاری‌نین نشرینی‌ده گؤزله‌ییریك.
تهران- مورداد آیی 1376
منبع: اینانلی، درویش بهروان. هر شاعیر شهریار اولماز، تهران، 1376.