«توپ» آدلی بدیعی نثر اثری، «غلامحسین ساعدی» نین نشر ائتدیگی بیرینجی رومان ساییلیر. رومانین اساس مایاسی ائلسئوه‌ن بویلاری آراسیندان قوجا بیگلی، حاجی خوجالی، آلارلی، موغانلی، آیواتلی و ساروانلی. . . بویلاری‌نین یاشاییش شیوه‌لری اونلارین بیر ـ بیرلری ایله ایلگیلری و اجنبی قارشیسیندا، آزادلیق و وطن مدافیعه‌سی ایچون بیرلیک‌لرینی بدیعی بویلارایله وصف ائتمکدیر.

اثر، اللی بؤیوک کیچیک بدیعی پارچادان اولوشور. گئرچک‌چی (Realism ) یازیچی‌لیق آنا یوللارینا صادق قالان یازیچی، بو پارچالاردا بیر چوخ یئرده خیال یئلکن‌لرینی‌ده قالدیریر، انسانلارین ایچ دونیالاریندا سئیره چیخیر، روحی قارما ـ قاریشیقلاری تصویر ائدیر. او، حتی گؤستریرکی ائللرین حقلی مبارزه‌لرینه خیانت ائدن منفی تیپلرده، روحی خسته‌لیک‌لره دوچار اولان آلچاق مقصدلر دالینجا گزن قورخاق گئرچک تیپلردیرلر و انسانلارین یاشادیقلاری هر یئرده تاپیلا بیلرلر و لاکین اونلار، هئچ بیر زامان، اساسی سؤزو دانیشمیرلار، بوتون اولایلار و حادثه‌لرده، ایناملی، صداقتلی و دوزگون یاشاییش و مبارزه یولو سئچن انسانلار، سون سؤزو دیله گتیریرلر. نئجه‌کی همین روماندا اجنبی دوشمنی قورخویا و تلاطمه سالان، مبارز و قورخماز، باش روحانی « مشکینلی ملا امام وئردی »، دین، ملت و وطن یولوندا اؤز جانیندان کئچمگه حاضیر اولور و صداقتلی ائللریمیزی دالینجا چکیر. اونون فریادی بوتون ائللریمیزه اورک وئریر، دوشمانی قاوماق ایچون قاباغا سوق وئریر، بئله‌کی ائللر، دوشمانین اونلارین علیهینه قوردوغو توپون آغزینا، خیانتکارلاری باغلاییرلار و دوشمانی وطندن قاووب ائشیگه سالیرلار.

غلامحسین ساعدی کیچیک حکایه، رومان، تاماشا، لال اویونو، چئویری، سئناریو و اوشاق ادبیاتی بؤلوملرینده، یئنی و چاغداش دونیا شاه اثرلری ایله سسلشه‌بیلن، بدیعی نثر اثرلری یاراتمیشدیر. اؤلکه‌میزین چاغداش نثر مئیدانلارینی قیرخینجی و اللینجی ایللرده تسخیر ائدن ساعدی یازیچی‌لیق یئتنه‌ک‌لرینی اؤز آنا دیلینده سیناماغا امکان تاپماماغیندان راحات سیزلیقینی، هر زامان دیله گتیره‌ردی. بیز بوگون سئوینیریک‌کی اونون بدیعی اثرلرینی آنا دیلیمیزه قازاندیرماغا غئیرت و همت گؤ سترن‌وار: خانیم نیگار خیاوی، هم سؤزلو و شیفاهی ادبی دونیامیزا صاحیب اولان و همده یازیلی ادبیات ساحه‌سینده سؤز طبعینی اوغورلو سیناقلاردان کئچیردن، ادیب و شاعیره بیر خانیم. او، بوندان قاباق نیسگیللی یازیچیمیزین « به‌یل عزالیلاری » قیسا حکایه‌سی‌نین تورکجه چئویریسینی گئنیش اوخوجو کوتله‌سینه تقدیم ائتمیشدیر. اونون چئویریسی، تورکجه‌میزین چوخ آخارلی بیر شیوه‌سینده یازیلمیشدیر. آشاغیداکی جمله‌لری همین چئویری‌دن سئچمیشم:

. . . آتلار قیچلارینی آرالی قویوب، باشلارینی گؤله ساللامیشدیلار. آغیزلاری آچیلی قالمیشدی. حولقوملاریندان آل قیرمیزی قان دؤلمالاری قایناییب کؤپوک لنیردی و اَلجه اَلجه گؤلون ایچینه تؤکولوب،  جانلانیردیلار. سانکی بیر خئیلک بؤیوک و کیچیک قورباغالار داریسقال و قارانلیق بیر گیلیفدن جان قورتاریب، لیغیرسا و چامورلو گؤله چاتمیشلارکیمی.[2]

گنج لیگیمیزین چاغداش نثریمیزه رغبت گؤسترمه‌سی، ان اؤنملی طلب و احتیاجیمیزدیر. سؤز یوخ‌کی خانیم خیاوی‌نین آخیجی لهجه‌لی ترجمه‌لری و مودروکجه‌سینه سئچدیگی نثر شیوه‌سی، بو احتیاجین اؤده‌نمه‌سینه یاردیم ائده‌جکدیر. من «توپ» رومانین دیلیمیزه قازاندیریلماسینی، سئوینجله ساوادلیلاریمیزا تبریک عرض ائدیرم.



[1] ساعدی، غلامحسین. توپ، ترجمه: چئویرن: نگار خیاوی، تبریز، 1382.

[2]  به‌یل عزالیلاری، ص 273.

 

نوشتن دیدگاه


تصویر امنیتی
تصویر امنیتی جدید