معرفی جاذبه های گردشگری اردبیل شهر زیبا
آینور م. صدیق
مفهوم گردشگری، عبارت است از فعالیت هایی که شخص در سفر و در زمان اقامت در محلی به جزء محیط متعارف خود به مدت کم تر از یک سال متوالی و با اهدافی همچون گذراندن اوقات فراغت، تفریح، کسب و کار و غیره انجام می دهد. خط مشی گردشگری مجموعه ای از قوانین و مقررات، دستورالعمل ها است که برای تصمیمات فردی و گروهی چارچوبی می سازند که این تصمیمات توسعه ی بلند مدت گردشگری و فعالیت های روزانه را تحت تاثیر قرار می دهند.
استان اردبیل، ایالتی از سرزمین آذربایجان و کشور ایران، دارای بناهای تاریخی بی نظیری است و جاذبه های طبیعی باور نکردنی دارد. آب و هوای آن، نیمه خشک و سرد است. و دارای چهار نوع آب و هوای مدیترانه ای گرم، و معتدل، کوهستانی و یکی از مناطق سردسیر ایران است. که این استان در حال حاضر دارای شهرک های صنعتی و همچنین دارای کارخانجات بزرگ نساجی، سیمان، ذوب آهن، کشت و صنعت است.
- آرامگاه شیخ صفی الدین اردبیلی، یکی از مکان های تاریخی و باستانی شهر اردبیل است. از جمله عالی ترین کاشی کاری معرق و مقرنس و گچ بری کتیبه های زیبا و نفیس و خط خطاطان بزرگ دوره صفوی را دارد. مقبره ی شیخ صفی که به دلیل تزیینات سطح جانبی برج کلمه الله به گنبد «اللّه اللّه» نیز معروف است با کاشی کاری های زیبا و تزیینات چشمگیر در میان مجموعه خودنمایی می کند. مقبره شاه اسماعیل صفوی در این مجموعه قرار گرفته است. که از شاهکارهای هنری بسیار ارزشمند دوران صفوی است. در دوران حکومت صفوی، شاه اسماعیل صفوی طی لشکرکشی و جنگ های مختلف، وحدت سیاسی و جغرافیایی ایران را فراهم آورد.
- مسجد جامع اردبیل، از مهم ترین و قدیمی ترین مساجد اسلامی ایران است.
- دریاچه شورابیل اردبیل از جاذبه های طبیعی اردبیل است. این دریاچه در داخل شهر اردبیل در خیابان دانشگاه قرار دارد؛ دارای امکانات تفریحی، ورزشی و فرهنگی بسیاری است.
- یکی از مهم ترین جاذبه های گردشگری استان اردبیل، چشمه های آبگرم این استان واقع در شهر سرعین در 20 کیلومتری شهر اردبیل است. از جمله چشمه های آبگرم شهر سرعین می توان به چشمه گاومیش گؤلی اشاره کرد که برای درمان رماتیسم و درد مفاصل و اعصاب مفید است. سرعین به جهت داشتن چشمه های آب گرم معروف است و همه ساله در فصل تابستان پذیرای مهمانان زیادی می شود. یکی دیگر از جاذبه های سرعین بازار سرعین است.
- از میان کوه ها و ارتفاعات واقع در استان اردبیل، کوهستان سبلان که در جنوب شرقی مشکین شهر و در فاصله 25 کیلومتری آن واقع شده است، دارای پوشش گیاهی متنوعی است.
- پل معلق مشگین شهر که در سال 1394 افتتاح شده است، با طول 365 متر، طولانی ترین پل معلق خاورمیانه به شمار می رود. عرض این پل 2 متر است.
- مجموعه تاریخی بازار سرپوشیده اردبیل از جاهای دیدنی اردبیل است که دارای معماری سنتی و اصیل است که روایتگر تاریخ کهن و باستانی اردبیل است. مجموعه تاریخی بازار اردبیل در مرکز شهر و در طرفین خیابان امام خمینی واقع شده است. که این بازار به دلیل داشتن معماری سنتی از بازارهای تاریخی به شمار می آید. و همچون بازارها شامل بر راسته ها، تیمچه ها، سراها و مسجد و گرمابه است. عنصر اصلی بازار، راسته های اصلی یا فرعی هستند. سرپوشیده شدن راسته ها به دو عامل بستگی داشت: اول) ویژگی های آب و هوایی. و دوم) تاکید بربسته بودن این مجتمع های تجاری است. در هر دو طرف راسته ها، حجره ها و (دکان ها) قرار دارند. حجره ها محل فروش کالا یا کارگاه های تولیدی دست بافت ها یا دست ساخت ها است. تیمچه ها، فضاهایی اغلب سرپوشیده هستند که حجره های تجار در آن قرار داشته اند.
عشایر شاهسون دشت مغان، شاهسون نام تعدادی گروه ایلی از مردم آذربایجان است که در منطقه ای به نام دشت مغان در بخش هایی از شمال غرب ایران واقع شده است. عنوان شاهسون در زمان صفویه به این ایل داده شده است یعنی دوستداران شاه اسماعیل. پوشاک مردان و زنان شاهسون همانند پوشاک یکجانشینان منطقه مشگین شهر، مغان و ارسباران بوده است. همانند لباس مردمان روستائی و اطراف منطقه است. زمان شروع کوچ بهار و پاییز است که تابع شرایط آب و هوایی است. آلاچیق محل اصلی زندگی و پذیرایی از مهمانان ایل شاهسون در جشن ها و مراسم ها است.
دشت مغان، یکی از مکان های تفریحی اردبیل است که در ساحل جنوبی رود ارس و غرب دریای خزر قرار دارد و این منطقه معروف به «همیشه بهار» است. این منطقه دارای دمای معتدل، بارندگی متناسب، بهترین مراتع برای قشلاق است. دشت مغان یکی از قطب های مهم کشاورزی و دامپروری ایران به شمار می آید.
صنایع دستی استان اردبیل شامل گلیم، جاجیم، شال، سفال، صنایع چوب مانند معرق، منبت و خراطی، مصنوعات چرمی و قالی بافی است.
گلیم، پدر صنعت نساجی محسوب می شود. زیباترین و متنوع ترین گلیم ها در مناطق عشایری و روستایی این استان بافته می شود.
هنرهای مرتبط با چوب شامل خراطی، معرق، منبت نیز در این سرزمین رواج دارد. خراطی، عبارت است از هنر تراشی و شکل بخشیدن و صاف و صیقل کردن چوب در اثر حرکت دورانی دستگاه خراطی است.
غذاهای محلی استان اردبیل شامل عسل بال قئیماق (= عسل با سرشیر)، آش دوغ، آش اوماج، تاس کباب، حلوا زرد، ترحلوا، حلوی زنجبیل، دلمه، قره حلوا، فطیر مشکین شهر از جمله غذاهای محلی استان اردبیل است.
سوغات استان اردبیل شامل عسل خالص سبلان، سرشیر، کره، حلوای سیاه، شیرینی های محلی، فطیر از مشهورترین سوغات این استان است.
منابع
- درآمدی بر صنعت گردشگری، بذرافشان، مرتضی. تهران: مهکامه، 1396.
- سیاست های گردشگری کشورها، ضرغام بروجنی، حمید. تهران: مهکامه، 1391.
- شناخت صنایع دستی ایران، یاوری، حسین. تهران: مهکامه، 1390.
- معماری ایران و جهان در سپهر فرهنگ ایران، نوری شادمهانی، رضا. تهران: مهکامه، 1392.
WWW. Wikipedia.org